.
I. BÖLÜM
1. Taban Kurulumu ve Bakımı
Hayatta hepimiz şu cümle ile karşılaşmışızdır ''Temelin sağlam olsun''. Bitki akvaryumununda temeli tabandır. Taban sadece bitkilerin tutunması için değildir. Aynı zamanda birçok önemli biyolojik aktivitenin meydana geldiği yerdir. Bu biyolojik aktiviteler bitkilerin beslenmesinde çok önemli bir rol oynamaktadır. Tüm bunları düşündüğümüzde vasat bir taban ile başarılı bir akvaryuma kavuşmanın zor olduğunu bilmeliyiz.
Piyasada onlarca taban malzemesi bulmak mümkündür. Bu malzemeler temel ve yardımcı malzemeler olarak ayrılırlar. Tabandaki en temel malzememiz tabiiki kumdur. Kum seçimi yaparken dikkat edilecek çok önemli hususlar vardır.
a) Salınım yapmaması (su değerlerini değiştirmemesi)
b) Kullanılacağı katmana uygun kalınlıkta olması (alt katmanlara ince, üst katmanlarda kalın gibi).
c) Besin içerikli kum kullanılacaksa içeriğinin bilinmesi
d) Keskin olacak şekilde kırılmamış olması
e) Az bulunur bir kum ise ihtiyacınızdan biraz daha fazla alınması kum ile ilgili önemli noktalar olarak kabul edilebilir.
Kullanılabilecek bazı kumlar;
a) Quartz kumu
b) Salınım yapmayan deniz ve dere kumları
c) Özel firmaların ürettiği kumlar (hagen siyah kum)
d) Besin içerikli kumlar ( seachem florite, volkanik kül, aquaclay)
e) Volkanik kum (lavalit)
Tabanda kullanılabilecek bazı yardımcı malzemeler;
a) Taban ısıtıcısı
b) Misket gübre (seachem florish tabs)
c) Bitki kumu (sera floradepot)
d) Torf (sera super peat)
e) Zeolit
f) Pomza taşı
g) Linyit kömürü
h) Latarit
i) Katkılı kumlar (red sea flora root)
j) Hindistan cevizi torfu
k) Kil
Temel olarak iki çeşit taban kurulumu vardır. Isıtmalı ve ısıtmasız; birbirlerinden farklı olarak hazırlanmaları gerekmektedir.
Isıtmasız Taban
Isıtmasız tabanın zengin içerikli olması çok önemlidir. Tabanda sirkülasyonun olmaması nedeniyle suya verdiğimiz besinler taban içine geçiş eğiliminde pek olmazlar. Bu nedenle zengin içerikli bir taban bitkilerin kök yolu ile daha iyi beslenmelerini sağlar. Tabana koyduğunuz besin maddeleri kolay kolay suya karışmayacaklarından güvenle her tür yardımcı malzeme kullanılabilir. Taban hazırlarken dikkat edilmesi gereken en önemli nokta doğru malzemeyi doğru katmanda kullanmaktır. Katmanlar inceden kalına doğru hazırlanırlar. En ince kum en alt katmanda ve en kalın kum ise en üst katmanda olmalıdır. Tek çeşit kum kullanıyorsanız kumun yarısı koyulur ve arasına yardımcı malzemeler konularak geri kalan kum yerleştirilir. Kum kalınlığı 7- 12 cm arası olmalıdır.
Örnek ısıtmasız taban şekilleri; Alttan üste doğru malzemeleri sıralarsak
1. Örnek Taban
a) Bitki kumu (1-2cm)
b) Misket gübre, torf, kömür, pomza taşı, zeolit, latarit, hindistan cevizi torfu
c) Uygun kum çeşitlerinden herhangi biri (6-10 cm)
2. Örnek Taban
a) İnce quartz kum ve kil karışımı (2 cm)
b) 1-3 mm normal kum (2 cm)
c) Misket gübre, kömür, torf, latarit, zeolit, pomza taşı, hindistan cevizi torfu
d) Besin içerikli veya katkılı kumlar (1-2cm)
e) Normal kum (3-4cm)
3. Örnek Taban
a) İnce quartz kum (2-3 cm)
b) Katkılı kum (1-2 cm)
c) Misket gübre
d) Normal kum (4-6cm)
Isıtmalı Taban
Isıtmalı sistemde taban akvaryum suyundan yaklaşık 1-1.5 derece daha sıcak olmalıdır. Bu sıcaklık farkı tabanda yavaş bir sirkülasyona neden olarak suda bulunan besinlerin kök ortamına girmesi sağlanmış olur. Bu sirkülasyonun çok yavaş olması gerekmektedir, aksi taktirde çok ciddi olumsuzluklar meydana gelebilir. Sirkülasyonun uygun seviyede olabilmesi için tabanı buna uygun hazırlanmalıdır. Besin içeriğinin de çok yüksek seviyede tutulmaması olası bir algea patlamasına karşı bir önlem olabilir. Kum kalınlığı (8-12) cm arası olmalıdır. Kablo ısıtıcı üzerine çok ince kum kullanılması çok önemlidir. Alt katmandaki kuma kil karıştırılması sirkülasyonu engelliyebileceğinden ısıtmalı sistemde kullanımı uygun olmayacaktır.
Örnek ısıtmalı taban şekilleri; Alttan üste doğru malzemeleri sıralarsak
1. Örnek Taban
a) Kablo ısıtıcı
b) 4-5 micron quartz kum (4-5 cm)
c) Misket gübre, torf, hindistan cevizi torfu, zeolite, pomza taşı, latarite
d) Besin içerikli kum (1-2 cm)
e) 1-3 mm kum (3-4 cm)
f) İsteğe bağlı dekoratif kalın taneli kum (2 cm)
2. Örnek Taban
a) Kablo ısıtıcı
b) 4-5 micron quartz kum (4-5 cm)
c) Besin içerikli veya katkılı kum (1-2 cm)
d) 1-3 mm kum (3-4 cm)
e) İsteğe bağlı dekoratif kalın taneli kum (2 cm)
Örnek tabanlar sadece fikir amaçlıdır. Birçok farklı ve daha iyi kombinasyonlar üretilebilir. Çok farklı markalar altında onlarca ürün bulmak mümkündür ve bu ürünlerin büyük bir kısmının kullanımı uygundur. Tüm kullanılan malzemeler mümkün olduğunca eşit olarak tabana yayılmalıdır.
Taban Bakımı
Tabanın da herşeyin olduğu gibi bir ömrü vardır. İçerdiği besinler zamanla tükenmeye başlar. Bu nedenle belirli periyotlar ile besin takviyesinde bulunmak gerekir. Kullandığınız gübrelerin yapısına bağlı olarak 1-4 ayda bir bitki köklerine misket gübre konulması uygun olacaktır. Yine belirli periyodlarda latarit gibi malzemelerde tabana ilave edilebilir.
Bitki akvaryumlarında tabandan sifonlama ile dip çekimi yapılması çok gerekli değildir. Sadece akvaryum kurulum aşamasında düzenli olarak bitki çürükleri ve atıkların çekilmesi gerekecektir. Bunun dışında eğer taban yüzeyinde çok fazla artık madde birikmiş ise kumu kaldırmadan dikkkatli şekilde dip çekimi yapılabilir.
Kökleri güçlü bitkilerin yerlerini değiştiriken kölerin kesilerek çıkarılması iyi olacaktır,
aksi taktirde kökler bütün tabanın yapınısı bozabilecek şekilde kumu kaldıracaktır.
İpuçları
1. Taban kumu alırken aldığınız kumların tane büyüklüklerini birbirinden farklı almaya çalışın. Tekrar akvaryum kuracağınız zaman elek kullanarak birbirine karışan kumları ayırarak kullanmanız mümkündür.
2. Bitki kumları kurulumda çok işe yararlar fakat sadece 1-1.5 ay kadar besin sağlıyabilirler bundan sonra besin işlevleri kalmaz. Tekrar kullanımı yoktur.
3. Seachem florite gibi besin içerikli kumlar en üst katmanda kullanıldığında üzerlerine rahatlıkla algea yerleşebilir. Akvaryumunuzda algea problemi olmasa dahi bu kumların yüzeylerinde belirli algea cinsleri üreyebilmektedir.
4. Kumların salınım yapmadıklarını anlamak için kumun üzerine bir miktar asit dökülür. Kumda köpürme olmuyorsa kum kullanıma uygundur. Asit olarak tuz ruhu iş görebilir. En uygunu 1 mol HCL dir. Elinizde Ph düşürücü malzemeler var ise bunlarda kumu test etmek için rahatlıkla kullanılabilir.
5. Bitkilere kök yolu ile tek bir besin vermek istiyorsanız (örn. nitrat), boş ilaç kapsülerinin içine bu besinden koyarak bitki köküne yerleştirebilirsiniz.
6. Mecbur kalmadıkça içeriğini bilmediğiniz malzemeleri kullanmamaya özen gösteriniz. Ayrıca yüksek kalsiyum ve magnezyum içeren kumları kullanmayınız.
GÜBRELEME YÖNTEMLERİ
Farklı birçok gübreleme yöntemi mevcuttur. Bu yöntemler kişilerin tercihlerine ve akvaryuma faydasına göre seçilebilir. En çok kullanılan yöntemden, en az tercih edilen yönteme doğru bir sıralama ile bunları daha detaylı bir şekilde inceliyebiliriz. Her gübreleme şeklinde haftada bir defa %50 su değişimi yapmak gerekmektedir. Gübreleme oranları ışık, CO2 ve bitki miktarı ile doğru orantılıdır.
a) Haftada 3 Defa Gübreleme : Haftalık %50 su değişiminden sonra iki gün ara ile toplam üç defa gübreleme yapılır. Son gübrelemeden sonraki 3.gün ise %50 su değişimi yapılır. Çok tercih edilen bir gübreleme yöntemidir. Tüm besinlerin bitkiler için en uygun oranda ortamda bulunması sağlanır. S u değişiminden sonra yapılan NPK ilavesi daha fazla olmalıdır. Hafta içi yapılacak ilaveler ise akvaryumun ihtiyaçları doğrultusunda yapılır. Micro elementlerin her gübrelemede ilavesi aynı dozda olmaladır. Doğru dozda ilaveler yapabilmek için test kullanımı uygun olacaktır. Örnek bir şema hazırlarsak;
Pazartesi : Gübreleme + NPK İlavesi fazla olacak
Çarşamba : Gübreleme
Cuma: Gübreleme
Pazar: Akşam %50 su değişimi
b) Günlük Gübreleme : Özellikle küçük tanklarda çok tercih edilen bir yöntemdir. Hergün uygun dozlarda gübre ilavesi yapılır. İyi bir yöntem olmasına karşın. Özellikle büyük tanklarda çok iyi performans vermez. Denemelerimden tespit ettğim nokta günlük gübreleme yapıldığında suda besinlerin yeterli yoğunlukta bulunmamasından dolayı bitkilerde büyüme hızı düşmektedir. Fakat günlük doz yerine 2 günlük dozlama yapıldığında bitki gelişiminde daha iyi sonuçlar alınabilir. Günlük gübreleme tankın yapısına göre oldukça işe yarıyabilecek bir metod olabilir.
c) Haftada 2 Defa Gübreleme : Işıklandırması orta düzeyde olan tanklarda kullanılan bir yöntemdir. Uygun dozda haftada 2 defa gübreleme yapılır. Bunun nedeni bitkilerin ortamdaki besinleri yavaş kullanmalarıdır. Işık şiddeti arttıkça gübreleme daha sık yapılmaya başlanır.
d) Serbest Gübreleme : Tecrübeli kişilerin uygulayabileceği bir yöntemdir. Genellikle test kullanmayan kişilerin tercih ettği bir gübrelemedir. Bitkilerin gelişimi gözlenelerek uygun görülen zamanlarda gübreleme yapılır. Net bir periyodu yoktur. Kişiden kişiye tamamen değişir.
Güzel Akvaryum Bitkiler Nasıl Ucuza Yetiştirilir?
Toprak Taban Örtüsü Nasıl Hazırlanır?
Karbondioksit(co2),potasyum(K),magnezyum(Mg) ve kalsiyumu(Ca) sudan alırlar. Aynı zamanda azot(N),fosfor(P),kükürt(S) ve diğer birkaç eser elementi (demir,bakır,mangan,çinko vs.) hem sudan hem de kökleriyle kumdan alırlar.
Fosfat ve demirin kum tarafından tutulması bu kaynakların algler tarafından kullanılmasını önler. Bu ciddi alg problemleri yaşamaksızın güzel bitkiler yetiştirmenin sırrıdır. Aslında, akvaryum bitkileri besinlerini kumdan aldıklarında çok çok daha iyi gelişirler.
Demiri herhangi bir taban kumundan alabilmeniz için,az miktarda peat gibi organik madde eklenmiş kil,toprak veya demir içeren bir kum kullanmanız gerekir. Organik materyal çözülemeyen demiri çözülebilir hale getiren anaerobik bakteriler için besin kaynağı olraka görev yapar. Aynı zamanda iyi bir şelatör(yapıştırıcı) olan ve demir+2 gibi pozitif yüklü iyonlara kilitlenebilen, onların suda eriyebilmesini sağlayan “hümik asit” salınımı da yapar. Hümik asit aynı zamanda akvaryum Ph ınızı belirli bir değerde tutmanıza yarayan iyi bir tampondur. Öte yandan hümik asit co2 ve co3(karbonat)sertliğini ölçen birçok test kiti için göstergedir. Bu metod bize uygun co2 ve co3 sertliğine,testlere gerek olmaksızın ulaşmamızı sağlar.
Taban Örtüsü
İşte benim için oldukça işe yarayan bir taban örtüsü dizilimi:
En alt tabaka: Demirce zengin kil,mikronize demir veya alt toprak. Bu karışım istenirse kumla da karıştırılabilir. Yaklaşık ağırlıkça %2 oranında mikronize demir uygun olacaktır. İronit gibi demir sülfat içeren demir zenginleştiriciler bu iş için uygun değildir. Çömlek hamurunu,pudra kıvamında olmadığı sürece diğer materyallerle karıştırmak zordur bu yüzden ufak parçalara ayırın ve çorba kıvamına gelinceye kadar yaklaşık 1 hafta suda bekletin. Ben alt toprağını seviyorum ,bulması kolay,ucuz ve diğer tüm malzemelerden daha iyi. Bazen de eser element karışımını,her 100 cm2 ye 10 ufak granül gelecek şekilde,pakette belirtildiği gibi ekliyorum. Bunu kullanırken dikkatli olun çünkü miktarı fazla kaçırmak olası. Çünkü 10 ufak granül toplam 0,12 gram(120 miligram) ediyor.Bu bir çay kaşığının 70 de 1 i kadar bir miktar!
Orta Tabaka: 2,5 cm yüksekliğinde hacimce 4 birim bahçe toprağına 1 birim sphangum bataklık yosunu karışımı. Bahçe toprağı yosundan 20 kat daha ağır olduğundan bu oran ağırlıkça 1,25% ediyor. Bu derinlik kesinlikle 2,5 cm kadar olmalı. Daha derin değil!(Notlara bakınız) Toprağın demirce zengin olduğuna emin olmak için bu karışımı 1 avuç dolusu mikronize demir ile karıştırın. Demir özellikle toprakta,özellikle de bahçe toprağınız gelişmekte olan bitkiler için uygunsa, onda bulunur. Eğer toprağın çok zengin olduğunu düşünüyorsanız kuum ile karıştırabilirsiniz(notlara bakınız).
En üst tabaka: 2,5 cm derinliğinde düzgün 2-3 mm taneli akvaryum kumu.
Bir kaya ile ağırlaştırılmış büyük bir tabak veya plastik parçasını akvaryumunuzun tabanına koyun ve yavaşça suyu,su tabağa hafifçe düşecek şekilde dökün. Eğer dolum esnasında suyu bulandırırsanız olduça yoğun bir bulanıklık oluşacaktır. Eğer böyle olursa suyu çekip yeniden dikkatlice doldurun.
Su derinliği 5-6 cm e ulaşınca bitkilerinizi dikin. Dikimi youn yapın. Öncelikle hızlı büyüyen bitkilerin ekimini yapın. Ben her 4 litre için 2-3 wattlık florasan veya metal Halide ışıklandırma öneriyorum.
Bit taban örtüsünün başarılı olabilmesi için iyi ışıklandırma ve bolca bitki gereklidir.
Kurulumun başlangıcında tankınızdaki suyun ¼ ünü sıkça değiştirin. Başlangıçta peat bolca hümik asit salınımı yapacak ve su renginiz sarıya dönecektir. Aktif karbon filtrasyonu sudaki sarılığın azalmasına ve aynı zamanda fazla demirin sudan alınmasına yardımcı olacaktır. Her su değişiminde değiştirdiğiniz suyun miktarına göre gübre ekleyin. Sonradan peat hümik asit salınımını azalttıkça su değişimlerinin sıklığını da azaltabilirsiniz. Su değişim sıklığı,özellikle yılda bir iki kez NPK gübreli kil topları eklediğiniz sürece , birkaç haftada bir şeklinde olabilir.
Nitrat ve fosfat test kitleri işe yarardır ancak gerekli depildir. Eğer fazla organik materyal veya zengin bir toprak kullandıysanız ilk olarak yüksek nitrat,fosfat ve amonyak değerleriyle karşılaşabilirsiniz. İlk ay boyunca amonyak değerlerini dikkatlice gözlemleyin çünkü amonyak,zengin substratlardan salınım eğilimi gösterir.Özellikle fazla algi alarak ve budamaları yaparak belirli bir süre sonra aşırı zengin haldeki akvaryum taban örtüsü daha kontrol edilebilir olacaktır.
Yüksek kaliteli bir demir test kiti işe yarayabilir. Peat ve demir ilk aylarda ufak alg problemlerine yol açabilecek kadar demir salgılayabilir. Düzenli su değişimleri bu yönden önemlidir.
Gübre
Gübre için 3 bardak suyu büyükçe bir kapta kaynayana kadar ısıtın. Şunları ekleyin ve eriyene kadar karıştırın:
1.Çeyrek bardak potasyum sülfat
2.Çeyrek bardak magnezyum sülfat(epsom tuzu)
3.1/8 bardak potasyum nitrat (Oldukça yaygın bir gübre)
Bu karışımı 750 ml lik bir şişeye koyup serin bir yere kaldırın. Bazen buzdolabındayken kristaller oluşabilir bu yüzden yarım çaykaşığı muritarik asit ekleyip rafa kaldırın.
-Başlangıçta her 20 litre akvaryum suyu için 1 çaykaşığı karışımdan ekleyin.
-Her su değişiminde de değiştirdiğiniz her 20 litre su için 1 çay kaşığı karışımdan ekleyin.
-Başlangıçta her 40 litre su için 2 çaykaşığı kalsiyum karbonat ekleyin. Eğer musluk suyunuzun sertliği 4 gh ın üzerindeyse bu adımı atlayın.
-Her su değişiminizde değiştirdiğiniz her 40 litre su için 1 çaykaşığı kalsiyum karbonat ekleyin. Eğer musluk suyunuzun sertliği 4 gh ın üzerindeyse bu adımı atlayın. GH notlarına bakınız.
-Gübrenizin eser element içermediğine dikkatinizi çekerim. Bu elementler toprağınız tarafından karşılanacaktır.
İpucu: Kalsiyum karbonatı 1 kavanoz su ile karıştırın ve karışımı gece ışıklar kapalıyken akvaryuma ekleyin. Birkaç saat bulanıklık olacaktır. Bitkilerin yapraklarında ince bir tabaka halinde depolanacaktır ancak suyunuzdaki çözünmüş co2 sayesinde yavaşça eriyecektir.
Karbondioksit: (CO2)Yüksek ışıklandırmalı bir tank için co2 enjeksiyonu çok önemlidir. Yüksek ışıklandırma ve co2 yi tercih ederim çünkü besinler,ışık ve karbondioksit arasındaki dinamik dengeyi sağlamak için bitkilerin gerçekten aktif bir şekilde büyüyor olması gerekir.
Karbondioksit enjeksiyonunu mantar(maya) metodu ile veya mikro akış valfi bağlı co2 tüpüyle sağayabilirsiniz. Işıklandırma ve co2 ile ilgili internette heryerde bulunabilen mükemmel bilgileri tekrarlamayacağım. Her 4-6 sn için 1 baloncuk oluşmasını sağlayın. Ben co2 yi kafamotoru ile vermeyi seviyorum. Kafa motorunun girişine bir sünger filtre koyuyorum ve su yüzeyini hareketlendirecek diğer filtreleri kullanmıyorum. 100 lt ve altı ufak tanklar için her 8 sn için 1 baloncuk yeterlidir. Daha büyük tanklar için her 4-6 sn için 1 baloncuk kafi gelecektir. Kafamotoru transferin olmasını ve bitkilerinize transfer olan co2 oranının artmasını sağlar.
Işıklandırma: Bitkili bir tankın başarısı için yeterli ışıklandırma çok önemlidir. Benim web sayfalarımdaki akvaryum örnekleri gerekenden çok ve alg kontrolü yapılabilecek kadar ışıklandırılmıştır. Ben uygunluklarından ve kapak yapmaya gerek olmadığından dolayı metal Halide sistemleri tercih ediyorum. Eğer maliyet bir sorunsa ve ectra sıcaklığı minimumda tutmak istiyorsanız size elektronik balastlarla birlikte kullanılan GE-SPX-50 gibi T8 lambalarını öneririm. Tipik bir 45 cm derinliğindeki akvaryum için ,her 4 litre başına 1 watt hesabı iyi bir gösterge olacaktır. Crypt ve Swordlar için her 4 litre başına 1,5 watt uygun gelir. Daha hızlı büyüyen bitkiler için 4 litre başına 3 watt kullanabilirsiniz. Eğer mevcut besinler sınırlıysa fazla ışık,fazla büyüme anlamına gelmez. Bazen sudaki bir doz kalsiyum veya potasyum ,co2 enjeksiyonu,bir iki kil gübre topu mevcut ışıklandırmanızla büyüme hızında sıra dışı bir artış anlamına gelir. (watt/litre oranlarına uyduğunuz takdirde)
Unutmayın, aşırı ışıklandırma Cryptleri belirli bir noktadan daha fazlasına büyütemez,büyüme hızını belirli bir noktadan fazlasına artıramaz. Spektrum ve yoğunluk bazı Crypt türlerinin renklenmesinde etkilidir. Cryptler aynı zamanda aşırı ışık şiddetinde erimeye meyillidirler. Öte yandan düzenli kalsiyum eklemenin Cryptlerin erimeye direnmesine yardımcı olduğunu gözlemledim. Bu durum özellikle peat ve yapraklar kumda kullanılan hümik asitçe zengin olduğunda geçerlidir.
Taban Örtüsünü Zenginleştirmek: Kılıç ve büyük cryptler gibi çok beslenen bitkilerin kum verimliliğini artırmak için 1,25 cm çapında kil topları ve 10 granül 14-14-14 gübresi hazırlayın. Bunları kuruyuncaya kadar bekletin ve çok büyüyen bitkilerin köklerinin yakınına 1-2 tane koyun. Büyüme oranları azaldıkça(yaklaşık 6 ayda 1) bu işlemi tekrar edin. Her kil topu 300 mg nitrat ve yaklaşık 70 mg fosforik asit anlamına gelen 70 mg nitrojen içerir.
Notlar
GH(henel sertlik) doğal suda bulunan kalsiyum ve magnezyumun ölçüsüdür. Bu ölçütü kullanıyorum çünkü GH a dayalı birçok test kiti mevcut. 1 derecelik GH 17,9 mg/L CaCO3(Kalsiyum karbonat) a eşittir. Eğer musluk suyunuz için 70 mg/L gibi bir CaCO3 değerine sahipseniz kalsiyum eklemenize gerek yoktur. Kalsiyum konsantrasyonu olarak tanımlanan yaklaşık olarak 30mg/L kalsiyumdur. Birçaykaşığı (5ml) kalsiyumkarbonat 4 gram gelir. 50 litre suya bir çaykaşığı konulduğunda ise konsantrasyon 80mg/L eder. Bazı kaynaklar 1 çaykaşığı CaCO3/50L yaklaşık olarak 40mg/L etmektedir. Benim hesapladığım,havadan su emdiği için daha fazla çıkmış olabilir.
Kimyasal Madde Kaynakları:
-Büyük bahçecilik merkezleri mikronize demir ve pişirilmiş eser elementleri bulundurabilirler.
-Eczaneler epsom tuzları ve diğer birçok çeşit kimyasalı size sunabilirler.
-Çömlekçilerde büyük torbalarla kalsiyum karbonat bulabilirsiniz.
-Havuz maddeleri temin eden yerlerde gübre kimyasallarını bulabilirsiniz.
Mikronize demirin peat ile beraber kullanımı,demir konsantre ve bolca mevcut olduğunda deneysel olabilir. 4 aylık deneyimim gösterdi ki hümik asite tutunmuş demir,ciddi alg problemlerine neden olacak derecede salınmamaktadır. Yetiştirdiğim bitkiler(Cryptocorynes, Hygrophila polysperma, Bacopa, Rotala, Aponogeton crispus, Saggitaria, Echinodorus, Heteranthera zosterifolia) demir zehirlenmesinin belirtilerini göstermediler. Normal toprağı ilk olarak mikronize demir olmadan kullanmanızı öneririm. Eğer mikronize demir kullanacaksanız,alana dağıtarak kullanın. Filament alglerin oluşmamasının önlemini bu şekilde alıyorum.
-Organik materyal ve gübre toprağı yüzeye yakın,2,5 cm kadar ince bir tabaka halinde kullanılmalıdır çünkü derin tabakalar daha az oksijen alır ve redox potansiyeli düşer böylece anaerob bakterilerce toksin oluşması ihtimali artar. 2,5 cm malzeme kalınlığı yeterli redox potansiyelini sağlar ve uzun ömürlü indirgenmiş ve çözünebilir demir kaynağı teşkil eder.
-Toprak ve/veya peat malzemeleri akvaryum hobisinin başlangıcından beri birçok şekilde kullanılmıştır bu yüzden ben onları “kanıtlanmış” olarak sayıyorum. 3 yıldır çeşitli toprak türlerini başarıyla kullanmaktayım. Bu makale nasıl güvenli bir şekilde verimli bi bitki tankı oluşturulabileceği konusuna odaklanmıştır. İnsanlar birçok çeşit toprağı kullansalar da, başarıyı nasıl tekrarlayacağımıza dair yeterli bilgiye sahip değiliz. Toprakların içerik yönünden birbirinden ayrıldığını aklınızın bir köşedinde tutun. Değerleri ölçmek ve bunları bir tarafa not etmek sonradan referans alabilmemiz için iyi bir yöntemdir. Amonyak,nitrat,fosfat ve demir konsantrasyonlarına dair tutulmuş düzenli notlar çok bilgilendirici olacaktır. Bunun gibi notlar tuttuysanız ve bunları bizimle paylaşırsanız çok sevinirim.
-Bir taban örtüsü ne zaman “çok zengin” dir? Sizlere çürümüş,bir seneyi aşkın süredir gübre kullanılmakta olan toprakları önermiyorum. Bahçe dükkanlarında satılan torba gübreler uygun değildir çünkü besin ve organik materyallerce çok zengindirler. İlk denemeniz için en uygun toprak,yıllardır üzerinde çim büyüyen iyice kurumuş bir yerden aldığınızdır. Eğer gerçekten yüksek gelişim istiyorsanız,daha fazla gübre kullanabilirsiniz ancak bu ciddi alg problemleri ile karşılaşmanız anlamına gelecektir. Çok zengin gübrelerin akvaryuma yerleştirilmesinden sonraki bir ay boyunca amonyak salınımı da olmaktadır.
-Eğer yaşadığınız yerdeki toprağın yeterli gelmeyeceğini düşünüyorsanız,paket gübreleri çok zengin olmalarına rağmen fazla oranda kum ile karıştırarak da kullanabilirsiniz.
-Gübrenin eser element içermediğine dikkatinizi çekerim. Bu eser elementler başlıca kullandığınız toprak tarafından sağlanacaktır. Bazen yaşadığınız yerdeki toprak bakır,çinko,bor gibi madenler içermeyebilir ancak bu tür topraklar çok nadirdir. Bölgenizdeki yerel bahçe uzmanları sizi bu konuda bilgilendireceklerdir. Bu tğr durumlarda eser element katkılarını en alt tabakadaki toprağınızla karıştırmanız güvenli ve yeterli olacaktır. Azı fazlasından iyidir.
-Musluk suyunuz sertse ve kalsiyum karbonat takviyesi yapmıyorsanız düzenli su değişimleri ile yeterli kalsiyum olup olmadığından emin olabilirsiniz. Peat,kalsiyumu emecektir. Düzenli su değişimleri ilk aylarda hümik asit ve hümik aside bağlı demirin oluşmasını engelleyecektir.
-Eğer musluk suyunuzun 10ppm den fazla magnezyum içerdiğini biliyorsanız,gübreden epson tuzlarını çıkarabilirsiniz. Aynı durum nitrat ve potasyum için de geçerlidir. 50 ppm üzeri kalsiyum değerleri yeterli gelecektir.
-Bazı topraklar magnezyumun yanında kalsiyum karbonat ve kalsiyum sülfat da içermektedir. Bunlar kalsiyum oksitli topraklardır ve oldukça alkali yapıdadırlar(bazik). Kabarcıkla asit testini uygulayabilir veya su örneğinin ph ını ölçebilirsiniz. Peat in hümik asit içererek stabil bir ph sağlaması ve fazla kalsiyum ve magnezyumu emmesi sayesinde bu tür topraklar pek problem oluşturmayacaktır. Bu tür topraklar demir azlığına daha çok yatkındırlar.
-Başlangıçta,ilk iki ay için bazı topraklar belirgin şekilde nitrat,amonyak,fosfat ve demir salınımı yaparlar. İlk 4 hafta besin salınımı en fazladır ve 10 haftaya kadar azalarak sabit hale geçer. Bu,özellikle bitki yapraklarında yeşil noktacık algleri oluşumuna neden olur. Bu gibi problemler toprağı 20 litre suda bir iki hafta bekleterek nitrojen ve fosforun büyük kısmını salmasını sağlayarak önlenebilir. Toğrağı peat ve mikronize demirle karıştırmadan önce iyice kurulayın. Geçiş döneminde peat de hümik asidi azaltmak için bu yöntemle muamele edilebilir. Bu gibi ıslak karışımları kullanırken,karışımı dikimden önce,tank su dolu iken karışımı tanka boşaltıp toprak ve peat içeriğinin suya salınmasını sağlamak gerekir. Peat i kuruyken tartın çünkü oranlar oldukça önemlidir.
Çevirmenin Notları: Peat(turba) hobide terimsel bir mana aldığı için Türkçesini kullanma gereği hissetmedim.
Şelasyon: Bir kimyasalın ortamdaki özel bir element veya bileşik ile zayıf kimyasal bağlar kurarak onu çözünebilir veya çözünemez hale getirmesi olayıdır. Diş hekimliğinde ve biyokimyada kullanılan EDTA(etilen daimin tetraasetikasit) çok güzel bir şelasyon ajanıdır. Demiri ve kalsiyumu bağlar.
TABAN ve SIKÇA SORULAN SORULAR
-Tabanın görevi nedir?
Bitkilerin tutunmasını, kök gelişimini ve buna bağlı bitki gelişimini sağlar. Bitkiler için besin sağlar. Akvaryumlarda dizayn ve tasarımın temel parçalarındandır. Akvaryumun görselliğini arttırır. Tank için çok önemli olan aerob, anaerob ve diğer mikroorganizmaları barındırır.
- Hangi kumu kullanmalıyım, yada kullanmamalıyım?
Salınım yapmayan kumlar tercih edilmelidir. Bunu anlamak için kumun üzerine tuzruhu döküldüğünde kumun köpürmemesi gerekir. Asit testinden geçen her türlü kum güvenle kullanılabilir.
Ana kum olarakta ülkemizde bolca bulunan, Quartz, dere kumu, granit ,bazalt, silis kumları gibi kumlar salınım yapmamak şartıyla kumlar kullanılabilir.
Tane boyutu 1-4 mm aralığında ve suya salınım yapmayan (besin içerikli kumlar hariç) ve uygun ağırlıkta olan (1-1,5 kg/lt) her türlü kumu kullanabilirsiniz.
Yukarıda belirtilen özelliklerde olmayan ve üzerine tuzruhu döküldüğünde köpüren kumların kullanılmaması gerekir.
-Mercan kırığı, midye kırığı kullanabilirmiyim?
Başta mercan kırığı ve midye kırığı olmak üzere, argonite ve benzeri tuzlu su akvaryumları için satılan kumlar; salınım yaparak suyu sertleştiren ayrıca tabanda bazik bir ortam oluşturan kumlar olduklarından kullanımları uygun degildir.
Dere kumu, Deniz kumu, inşaat kumu kullanabilirmiyim?
Deniz kumlarının salınım yapacağı için kullanılmaz. Dere ve inşaat kumlarınında uygun tane boyutunda olanları salınım yönünden test ettikten sonra uygun olanların kullanılabileceğini söyleyebiliriz.
-Kum tanesinin büyüklüğü, şekli, yoğunluğu (hafif/ağır), yumuşak/sert oluşu, gözenekli oluşu, inert olması hakkında bilgi alabilirmiyim.
Bitkisine göre değişir bir uçta Hemianthus Callitrichoides gibi kökleri minik ve hassas diğer yandan kökleri çok büyüyebilen echinodorus ve cryptocoryne türleri için bu ihtiyaç değişir.Genel olarak;
Büyüklük; bitki köklerinin kumda rahat ilerleyebilmesi, tutunması ve kumdaki sirkülasyonun doğru şekilde sağlanabilmesi açısından önemlidir. Genel olarak 1-5 mm aralığında bir tane boyutunun seçilmesi uygun olmaktadır.
Şekil; özellikle dip balıklarının yaralanmaması ayrıca bitki köklerinin kumun karışması vb. sonucu zarar görmemesi için keskin kenarlı olmaması daha iyidir. Yuvarlak olması makbuldur.
Kum tanelerinin çok hafif yada çok ağır olmaması gerekir (kuru olarak litresi 1-1,5 kg aralığında olması uygundur). Çok hafif olması kumun tabandan kolay kalkmasına ve bitkilerin tutunmasının zorlaşmasına neden olur. Çok ağır olmasıda bitki köklerini zorlayabilir yada yapılan değişikliklerde zedeleyebilir. Genelde çok ağır olacak kum zaten pek yok ancak aquaclay gibi hafif kumları tercih etmemek lazım.
Yumaşak olan taban malzemeleri topraksı bir yapıya sahiptir bazıları suya konulduktan sonra bitki ekiminde ve dizayn çalışmalarında suyu ciddi anlamda bulandırabilir. Pratik nedenlerden sert yapıda kumlar kullanmak daha uygun olabilir. Ayrıca yumuşak kumlar zamanla daha çok sıkışıp kompaklaşır.
Gözenekli olması tanenin yüzey alanını genişleterek daha fazla bakteri tutmasını sağlar. Bitkilerin kök gelişimini ve tutunmasını arttırır.
(Besin içerikli kumlar hariç) İnert olması yani salınım yapmaması suyu sertleştirmemesi anlamına gelir. Bitki akvaryumlarının suyunun fazla sert olması istenmediğinden kumun inert olması önemlidir.
-Lav kırığı kullanabilirmiyim,
Bitki tanklarında yaygın bir kullanımı vardır. Kullanılabilir fakat komple bütün tabanı lav kırığından yapmak yerine alt katmanlarda kullanımı daha faydalı ve sorunsuz olacaktır. Gözenekli yapısı nedeniyle faydalı olacaktır. Lav kırığı tek başına kullanıldığından sudaki demir oranını çok arttırabilir ve üzerine yosunlar yerleşebilir. Keskin kenarlı olması nedeniyle en üst katmanda kullanılmamasını öneririm.
-Tabandaki dolaşım önemlimidir?
Elbette. Bu dolaşımlar olmadan bitkilerin doğru beslenmesi, köklerin canlı kalması ve tabandaki bakterilerin yaşaması ve işlevlerini yerine getirmeleri mümkün olmaz.
-Saksı toprağı, kompost kullanabilirmiyim?
Yüksek ve kontrolsuz bir organik içerik sunarlar. Belli bir ömürleri vardır. Low- tech tanklarda başarılı olarak kullananlar vardır. Düşük destekli tanklarda üstte 4-5cm kum olmak şartıyla kullanılabilir.
-Kedi kumu kullanabilirmiyim?
Genel olarak besleyici özellikleri yoktur ama besin tutucu özellikleri vardır. Bitkiler için gerekli besinleri bağlayabilirler. Tabanın alt katmanlarında az miktarda destekleyici olarak kullanılmaları uygundur.
Kedi kumu olarak daha çok klinoptilit(zeolit) ve diatomit içerikli olanları kullanmak uygundur.
Özellikle klinoptilitin amonyuma ilgisinden dolayı üst katmanda (ana kum) olarak kullanılması yosun oluşmasıyla sonuçlanır.
-Aquaclay ve Hagen siyah kum diye bilinen quartz kumun artı ve eksileri nelerdir ?
Aquclay biyolojik filtre malzemesi olarak üretilmiş bir üründür. Bitki kumu olarak satışa çıkarılıp büyük miktarda satılmış olsada bitkiler için uygun bir malzeme değildir. Çok hafif bir yapıya sahip olması bitki dikimi ve kök gelişimini zorlaştırır. Yüksek gözenekli yapsından dolayı alt katmanda kullanmak faydalı olabilir.
Hagen siyah kum çok kullanılan ve salınım yapmayan bir kumdur. Bitki akvaryumları için oldukça uygun yapıya , kalınlığa ve ağırlığa sahiptir. Quartz kum denilsede değildir. Silis içeriğinden dolayı siyah quartz lakabını almıştır. Bu kum pek çok yerde söylendiğinin tersine demir içermez. Nötr bir kumdur ve güvenle kullanılabilir.
-Taban kumunun yüksekliği ne olmalı ?
Kullanılan kumun özellikleri yüksekliği etkilemekle birlikte genel olarak
Önlerde 5-7cm - arkalarda 10-12 cm olması standart olarak uygundur. Fakat yapılan dizayndan dolayı bazı bölgelerde daha yüksek yada daha alçak olabilir. Önemli olan şiddetli anaerobik bölgeler oluşturmamaktır.
-Besin içerikli malzemeden en sonra en az kaç cm daha normal kum kullanmalıyım?
Besin içerikli malzemelerden oluşan bir alt katmanın üstüne en az 1-3mm lik kumlardan 5-6 cm kum eklenmelidir. Kullanılan kumun tane kalınlığı arttıkça kullanılacak kumun miktarıda arttırılmalıdır.
- Kaç kilo kum kullansam yeterli olur ?
Öncelikle kaç litre kum gerekiyor onu bulmalıyız.
Uygulayacağınız ortalama kum yüksekliğine göre hacim belirlenir.
Tankın taban alanı x kum yuksekliği = hacim(litre)
Sonra litre(hacim) Kg(ağırlık) biriminine çevrilir. Örneğin 1litresi 1,4kilogram olduğu bilinen bir kum için bu çevirme işlemi kolaylıkla yapılır.
-Kum yüksekliğinin çok fazla olmasının zararı varmıdır?
Eğer tüm taban çok kalın bir kum tabakasından oluşturul ise en alt bölümlerde oluşacak yoğun oksijensiz ortamda anerobic bakteriler tarafından zararlı maddeler üretilebilir (şiddetli anaerobik bölge). Belli bölgelerin çok kalın olması büyük sorun teşkil etmeyecektir.
-En az ne kadar yükseklik tavsiye edersiniz?
Çoğu bitki için en az 5 cm olması uygundur.
- Tabana kumdan başka ne koymalıyım?
1-En üstte kum, 2- Mikroelement içerikli (özelikle demir) besin tabakası, 3- Akvaryun Torfu (humik maddeler).
Örnek taban; Tabanın en alt katmanına 100 litrelik bir akvaryum için. 250 gram kadar akvaryum torfu, 250-400 gram zeolite, fındık büyüklüğünde 2 avuç kadar pomza taşı, linyit kömürü, 15-20 adet misket gübre gibi malzemeler eklenebilir.
-Tabanda misket gübre kullanımı nasıl olmalı ?
İlk kurulum sırasında üreticisinin önerdiği miktarda, alt katmanda, bitki bulunan bölgelere yayarak kullanılmalıdır.
-Akvaryum Torfu gereklimi kaç gerekliyse kaç cm kalınlıkta kullanılmalı?
Doğru miktarda kullanılan akvaryum torfu bitkilere faydalıdır ancak mutlaka olması gerekmez. Akvaryum torfu Kullanılacaksa tabanda en fazla 0,5 cm kalınlık oluşturacak şekilde, alt katmanda kullanılmalıdır.
-Zeolit, Laterit vb. gibi tabanda kullanılacak farklı alternatifler nelerdir? Fayda ve zararları nelerdir ?
Zeolit kullanımı uygun bir malzemedir. Özellikle ilk kurulumda bir çok besin maddesinin köklerde tutulmasını sağlar.
Laterit demir oksit içeren bir malzemedir. Pomza taşı tabanda çok faydalı malzemelerden biridir. Bakteri gelişimini ve kök gelişimini oldukça artırır.
- Tabanda kullanılan besin içerikli özel kumların performansları ve gereklilikleri nelerdir?
Bu tip kumlar kurulum aşamasında bitkilerin kök gelişimini ve beslenmeleri hızlandırmak amaçlı üretillmektedir. Fakat tabanı misket gübre, zeolite, torf gibi malzemeler ile kurulmuş tanklara ayrıca bir fayda getirmezler. Oldukça pahalı ve performansları buna karşın düşüktür. Genel olarak çok kısa ömürlü olurlar. Kullanılmalarını kesinlikle gerekli değildir. Düzgün kurulmuş bir taban bu kumlardan çok daha büyük fayda sağlayacaktır.
Kumun içeriğine, bu içeriği salınım durumuna, yoğunluğuna, yapısına kısaca kalitesine göre değişir. Tabanda besin içerikli katkılarınız varsa kullanımları zorunlu değildir.
- Tabanda bahçe toprağı kullanılabilirmi? Kullanılırsa + ve - leri neler olur?
Kullanılabilir. Fakat her kullanım bir deney halide olur. Faydalı olabilir, olmayabilir topraktan torağa değişcektir. Bitkileri söküp ekmek gerektiğinden suyu bozacaktır. İşe yaramaz veya içindeki besinler tükenir ise akvaryum yeniden kurulmalıdır. Canlıları zehirleme, bitki köklerini çürütme olasılığıda vardır. Dediğim gibi net birşey söylenemez her kullanım bir deneme yanılma olarak sürecektir.
Katman nedir?
Tabanda özellikleri birbirinden farklı taban malzemelerinin kullanımı söz konusu olduğunda bu malzemelerin karıştırılmadan sırayla tabana serilmesi sonucu her malzemenin oluşturduğu hacim
-Sineklik kullanmalımıyım?
Sineklik kullanımı; tabanda besin içerikli alt katmanlar ile üstteki kumu birbirinden ayırmada kullanılan, besin içerikli katmanın üst kuma karışmasını veveya üste çıkarak sirkülasyon içindeki tank suyuna karışmasını önleyen, özellikle üste çıkma meyili yüksek büyük taneli alt katmanların kullanımında uygulanan bir yöntemdir. Sinekliğin gerekli büyüklükte ve tek kat kullanılması uygundur. En büyük dezavantajı; bitki köklerinin sinekliğe tutunması sonucu bitki sökümünde ciddi sorunlar oluşturabilmesidir. Buna engel olmak için en iyi yöntem; sökülecek bitkileri hafif yerinden çektikten sonra köklerini bir makas aracılığıyla kesip bitkiyi almaktır. Kumdan kalan kökleri çıkarmaya gerek yoktur.
-Taban sıralaması nasıl olmalı?
Tankta kullanacağınız kumdan 1 cm veya lav taşı gibi gözenekli bir kum en alta konacaksa onu koyup üzerine , misket gübre, zeolite, pomza gibi kullanacağınız malzemeler serilir. Malzemerin üst kuma karışmaması ve zamanla yukarı çıkmaması için araya ince gözenekli sineklik konulması uygun olur. Sonra bu malzemelerin üzerine bir miktar bakteri kültürü döküp ana kum tanka eklenmelidir. Bu dizilim tek bir örnektir farklı malzemeler ile daha çok katman içeren tabanlar yapmak mümkündür.
- Yüksek destekli ve düşük destekli bitki akvaryumlarında taban nasıl kurulmalı?
Genel olarak high-tech tankların besin ihtiyacı sudan bolca geldiği için low-tech tanklara göre daha basit taban kurulabilir.
High-tech gerekli minimum:en alta az miktar akvaryum torfu üstte normal kum şeklinde öneride bulunan uzmanlar vardır.
Low-tech tanka kurulumuna minimum örnek ise en alta saksı toprağı üstte ise kum şeklindedir.
Low-tech tanklarda kullanılacak besin tabakasına ek olarak besin tutucu olarak kedi kumlarının kullanılması, uzun ömürlü lav kırığı gibi element içeriği olan malzemelerin kullanımı çok daha faydalı olacaktır.
- Bu işe yeni başlayan, henüz acemi olan arkadaşlar için ve usta bitkiciler için örnek taban kurulumları nasıl olabilir? Düşük maliyetle çözüm önerisi?
Ana kum olarakta ülkemizde bolca bulunan, Quartz, dere kumu, granit , bazalt kumları gibi salınım yapmayan kumlar kullanılabilir.
Pomza taşı, zeolit, linyit kömürü, DIY misket gübreler gibi tabanda öenerdiğimiz malzemeler çok ucuza temin edilebilen ürünlerdir. Bunları kullanarak başarılı bir taban kurmak mümkün olur. Ticari özel ürünleri almayarak maliyet ciddi anlamda düşebilir.
-Dere kumunu yıkamam gerekirmi, beraberinde gelen çamurun bir artısı varmıdır?
Kumlar yıkanarak kullanılmalıdır içerinde gelen maddelerin ne olduğunu ve içeriği belirsizdir. Ayrıca akvaryum suyunu bulandırabilir.
-Dere ve denizden aldığım kumla birlikte zararlı canlı gelmemesi için nasıl dezenfekte ederim?
Kovaya kumu örtecek kadar su koyup üzerine tuzruhu eklenerek dezenfekte edilebilir. Parfümsüz çamaşır suyuda dezenfektasyonda kullanılabilir. İşlemden sonra kumu iyice yıkayıp havalandırdıktan sonra akvaryuma eklenebilir.
-Bitkileri sökerken kopup tabanda kalan köklerin zararı varmıdır?
Özellikle köklü bitkiler sökülürken bitkiyi çıkarmadan önce kökleri makas veya bıçak yardımıyla kesilmedilir. Köklerle birlikte kum kaldırılmamalıdır. Kalan kökler çürür ve bakteriler tarafından zamanla parçalananır, bir zararı olmaz.
-Kurulmuş tabanı bozup yeniden yapabilirmiyiz?
Eğer tankta köklü bir değişiklik yapılacaksa veya tankı saran istenmeyan canlılardan kurtulmak için taban yeniden kurulabilir. Akvaryumun sıfırlanacağı için kurulum aşamaları tekrar dikkat edilerek yapılmalıdır. Eğer bir mecburiyet yok ise oturmuş birtabanı bozmamak ve misket gübre takviyesi ile devam etmek uygun olur.
-Tabanda kullanılabilecek filtre sistemleri varmıdır? varsa uygulaması ve verimliliği nasıldır?
Bu tip sistemler vardır fakat bitki tanklarından kullanılmazlar. Tabanda bu denli bir sirkülasyon tankın ekolojik dengesini tamamen bozar bitki köklerinin besin alımı durur. Bu filtre sistemlerinin kullanılabileceği tanklarda da verimliliği iyi değildir tabanı artık madde deposuna çevirmektedir.
-Tabana strafor konmalımı?
Akvaryumunuz çok yüksek ise ışıklandırmanız tabana yeterince ulaşacak kadar güçlü değil veya tankınızda derinlik hissi kayboluyor ise. Taban kumunun altına strafor koyarak yükseltilebilir.
Ayrıca çok fazla sayıda ve ağır taşların kullanımı durumunda taban camına bincek yükü azaltma maksadıyla kullanılabilir.
KEDİ KUMU
Beni bu yazıyı yazmaya motive eden bugün iki çeşit kedi kumu almış olmamdır....
Kedi Kumu kedilerin feçes ve idrarındaki nemi absorbe eder. Amonyağı tutar.
Akvaryumda ise bazıları dış filtrede yada tabanda kullanılabilir...
Kedi kumları çeşitli maddelerden üretilebilir...
1--Topaklaşmayan kedi kumları
2--Topaklaşan kedi kumları
3-- Silica jel (sodyum silikat) Kristal kedi kumları
4-- Diğer
İlk ikisi bizim için önemli....yada içinde kil olanlar önemli...
Topaklaşmayan kedi kumları;
Topaklaşan kedi kumları
Bentonite (CA-Bentonite, Na-Bentonite)
Türkiyede Ca-Bentonite daha çok ünye civarında bulunur;
Kalsiyum bentonit su ile temasta kendi hacminin 2 - 3 katına, Sodyum bentonit 8 - 10 katına ulaşır.
türkiyedeki bentonite yatakları haritası;
Piyasada yaygın olarak bulunur; Çoğunluğunu Montmorillonite oluşturur, Montmorillonite ise Kil Mineralleri içinde Smectite ailesindedir.
Bentonitin CEC değeri yüksektir..
Bugün KİPA ya uğradım ne zamnadan beri çok merak ettiğim kedi kumu alayım dedim. İki ayrı marka aldım..
İlki Ca-Bentonite içerikli
Paket üzerinde tane büyüklüğü 0,5-3mm olduğu yazılı.
Bir bardağın tabanına yaklaşı 1 cm civarı döktüm,
Paketin üzerinde %320 genleşiyor diyor..
Üzrine su dökünce önce emdi. Daha da çok su ekleyince topaklaştı!!!
Sonra musluk altında uzunca bir süre yıkadım ama sürekli çamur aktı, artık berraklaşma olmayacağını anladığım için elimle çamuru yuvarladım...
Sanırım bentoniti Dış filtre yada tabanda kullanmayacağım...
Ama aklıma bir kaç şey daha geldi; fırında bunu pişirsemmi acaba? gözenekli hale getirmek için...ama hanımın evde olmaması lazım..
Yada bu çamur gibi olan kili besin yükleyip kurutup misket gübre yapımında kullanabilirmiyim?
İkinci aldığım ürün Zeolit; o bir Klinoptilit...Türk malı olması mutlu ediyor, yabancı zeolitlerin ne olduğu belli değil....
Klinoptilit salda beyaz renkli, önceki ürünü yapan firma tarafından üretilmiş...
tane büyüklüğü aynı; 0,5-3mm
bardağa koyup üzerine su döktüm, gazoz gibi ama daha minik kabarcıklar yüzeye çıkamaya başladı. Ama ilginç olanı bir saat sontra bile bu kabarcıklar hala çıkıyordu. Alpay senin kulaklarını çınlattım, zeolite kelime anlamı olan "kaynayan taş" ın bu nedenle verilmiş olduğunu söylemiştin ve bu çok mantıklı geldi...
Geçen gün Özdilek marketten Çarli marka kedikumu aldım.
Diatomit içeriyor..Piyasada Diatomit içeren kedikumları Çarli ve Wise Cart...
Zeolite benziyor...ama daha yumuşak, tebeşir gibi..Parmağımla üzerine bastırnca ezebiliyorum...
Diatomit nedir? Diatom fosilleridir...:))
hani bildiğimiz kahvarengi yosun (tek hücreli mikroorganizma olan Diatomlar) varya yeni akvaryum kurulumunda 10. gün civarında ortaya çıkan, işte onun fosili:)
Kabarcıklar en çok bundan çıkıyor, zeolitten fazla...
Tabanda ve filterde kullananlar var...
Mikroporları sayesinde (mikroporlar zeolitten daha büyük) dış filtrede adsorbsiyon amaçlı kullanabiliriz..Aslında amerikada 100 dolar cıvarına satılan vortex filtreleri tabir edilen ve içine diatomit konularak diatom yada kavhverengi alg sorunu için kullanılmakta..
SiO2............................................89.2%
Al2O3.............................................4.0%
Fe2O3............................................1.5%
CaO..............................................0.5%
MgO..............................................0.3%
Tabanda ise katyon değiştirici özelliği ile kullanılıyor...
Piyasada bulunan ve akvaryumda kullanabileceğiniz kedi kumları
Zeolit (Klinoptilit) içerikli; Ecocat, Cat on the beach
Diatomit içerikli Çarli, Wise Cat
Sepyolit içerikli Alice, Clean Cat, Dr Sacchi
K-Klinoptilit ;
SiO2 65 - 72 % , Al2O3 10 - 12 % , CaO 2,5 - 3,7 % , K2O 2,3 - 3,5 % , Fe2O3 0,8 - 1,9 %
MnO 0 - 0,08 %, MgO 0,9 - 1,2 %, Na2O 0,3 - 0,65 %
Diatomit;
Daha çok yüzme havuzlarında filtre mediası olarak kullanılıyor. Haif, yüksek gözenekli ve gözenekler minik...
Sepiolite;
Magnezyum açısından zengin, Mg4Si6O15(OH)2 • 6H2O
length of 1μm to 2 μm, a width of 0.01 μm;
and contain open channels with dimensions of 3.6 Å x 10.6 Å
